Waar op Sint-Maarten vind ik Fort Willem en hoe kom ik er?
In tegenstelling tot het Franse deel, is het Nederlandse deel niet zuinig omgesprongen met de schatten uit vervlogen tijden. Een restant van een indrukwekkend fort is Fort Willem. Op elke toeristische landkaart aangegeven, maar niet te vinden. De ontdekkingsreiziger in mij moest en zou dit fort herontdekken. Het kon toch niet waar zijn dat de Hollanders het ruim 200 jaar geleden veroverden van de Engelsen en dat ik het niet kan bereiken?
Eerst een klein stukje geschiedenis. De verhalen gaan de ronde dat de Nederlanders het fort veroverden van de Engelsen omstreeks 1816. Destijds was de naam Fort Trigge, vermoedelijk vernoemd naar de persoon die in 1801 opdracht gaf tot de bouw. Toen de Hollanders het fort in handen kregen, veranderden ze de naam in Fort Willem I, naar de eerste koning van Nederland. Fort Willem deed dienst tot 1846 en had als doel stad Philipsburg te beschermen. Sindsdien is het buiten gebruik en in verval geraakt. Naast de restanten van de muren zijn er nog de fundamenten van een twee verdiepingen tellende ronde toren, de enige structuur in zijn soort op het eiland.
Locatie lijkt onbekend
Terug naar mijn fascinatie naar historische bouwwerken op Caribische eilanden. De gedachte dat er reeds een aantal honderden jaren terug mensen uit hetzelfde land als waarvan ik afkomstig ben eilanden veroverden en nederzettingen bouwden, intrigeert mij enorm. Een soort van gepaste trots op de Nederlandse geschiedenis. In al die jaren dat ik Sint-Maarten heb bezocht lukte het me maar niet om Fort Willem te vinden. 'Eenvoudig te bereiken vanuit Philipsburg', zegt een brochure. 'Adembenemend uitzicht op Great Bay en Saint Barths', zegt de toeristische landkaart die je overal bij krijgt als je een auto huurt, incheckt in een hotel of uit eten gaat.
Tijdens de vier dagen op Sint-Maarten heb ik drie pogingen ondernomen.
Je begrijpt, tijdens mijn laatste bezoek in september 2016 moest en zou ik dat fort vinden. Tegenwoordig zou je denken dat Google in dit soort gevallen het antwoord is op alles. Vergeet het maar! Diverse websites schrijven over Fort Willem en diens historie en daar kun je het mee doen. Ja, dat het uitzicht adembenemend is en dat het een panoramisch beeld geeft van Sint-Maarten en de omgeving. Foto's daarvan zijn er online niet te vinden. Je vraagt je af of die mensen er überhaupt wel geweest zijn. Aan een beschrijving om er te komen ontbreekt ook ieder spoor. De drang om Fort Willem te vinden is bij mij inmiddels onhoudbaar geworden.
Fort William Road, misleidend?
Tijdens de vier dagen op Sint-Maarten heb ik drie pogingen ondernomen. De eerste poging was veelbelovend. Ik reed volgens de omschrijvingen die ik online gevonden had voor mijn gevoel in de buurt van het fort. Op een gegeven moment reed ik zelfs over de Fort William Road, ik was in de buurt, het kon niet anders! Maar de weg liep dood, een enorm huis blokkeerde de weg. Even later kwam ik een oud dametje tegen. Ik vroeg haar naar het fort. Vol enthousiasme stapte ze in en wist mij erheen te brengen. Je raadt het al: naar de Fort William Road. Ja, die had ik zelf net ook ontdekt. Haar conclusie leek erop dat ze een huis bovenop het fort hadden gebouwd, maar de oude vrouw toonde ook een ietwat verwarde indruk. Enigszins teleurgesteld bracht ik de oude dame weer thuis en bedankte haar voor de moeite.
Een goede tip is om vooraf in ieder geval de kaarten van Google Maps te downloaden voor offline gebruik.
De tweede poging liep wederom op niets uit. Het grote voordeel hiervan was dat ik inmiddels plekken had bezocht die ik in al die tijd nooit eerder had gezien. Daar houd ik van. Op de laatste avond in bed kreeg ik een helder ogenblik en startte met zoeken in Google Maps. Na wat inzoomen concludeerde ik dat ik er via de Camel Road moest geraken. Deze weg ligt net buiten Philipsburg, in de wijk Fort William, niet ver gelegen van het Fort Amsterdam en Little Bay.
Camel Road, de weg naar Fort Willem...
De volgende dag moest het lukken, tenslotte vloog ik rond het middaguur weer door naar Saba. Vanuit Philipsburg nam ik de weg naar Little Bay. Ik moest goed opletten, de straatnamen waren allen vernoemd naar dieren, een ware dierentuin. Even verderop rechts reed ik de Kangaroo Road in, die vervolgens overging in de Otter Road. Een eindje doorrijden bracht me inderdaad in de Camel Road.
Nu kon het niet meer mis gaan. Zou je denken... De Camel Road is een verraderlijke weg vol haarspeldbochten. Eenmaal de wijk uitgereden is het enkel nog hoog struikgewas die het zicht flink belemmerd. Een goede tip is om vooraf in ieder geval de kaarten van Google Maps te downloaden voor offline gebruik. Zo zie je op voorhand middels GPS in je telefoon wanneer er een haarspeldbocht nadert en je op de tast de bocht in stuurt. Mobiel internet is op Sint-Maarten namelijk nog altijd ontzettend duur, je bent tenslotte een Hollander of je bent het niet.
De steile weg wordt steeds smaller en de kwaliteit ervan gaat zienderogen achteruit naarmate je de route vervolgt, de struiken worden steeds ondoordringbaarder. Na de op een na laatste haarspeldbocht is het gedaan met de verharde weg. Deze eindigt abrupt in een zandweg met losse keien en struiken. Het advies is nu om lopend verder te gaan. Al klauterend op slippers in de hete ochtendzon vervolg ik mijn weg. Op een gegeven moment tref ik rechts van me de eerste restanten die lijken te duiden op iets heel ouds. Ik heb Fort Willem gevonden! Blij! De ontdekkingsreiziger in mij komt weer naar boven. Tegelijkertijd tevens het besef dat ik blij ben dat ik dat fort niet hoefde te bouwen toentertijd in die zinderende hitte.
Foeilelijke televisietoren
Bovenop de berg blijkt maar weer dat mijn eerste zin van dit artikel een feit is. Een enorme maar bovenal lelijke televisietoren en bijbehorend kabelwerk met rommelige draden is bovenop de fundamenten en restanten van Fort Willem gebouwd. Eeuwig zonde natuurlijk. Op dat moment niets aan te veranderen en bovendien is het veel te warm om me daar druk over te maken. Ik geniet volop van het, inderdaad, adembenemende panoramische uitzicht. Deze plek zorgt ervoor dat je gaat mijmeren over vroegere tijden. Dat ze vanuit deze hoogte met kanonnen vijanden uit de baai schoten om Philipsburg tegen indringers te beschermen is fascinerend. Tevens besef je hoe mooi Sint-Maarten is en dat we trots mogen en moeten zijn op deze schat binnen het Koninkrijk der Nederlanden.
This post is also available in: English